Τρίτη 28 Σεπτεμβρίου 2010

Τον άρτον ημών τον επιούσιον δος ημίν σήμερον

Είναι η πιο ανθρώπινη παράκληση του «Πάτερ Ημών». Ενώ ο Ιησούς είχε πει στους μαθητές του να μην μεριμνούν για το φαγητό, το νερό και το ντύσιμό τους (βλ.Μτ.6,25), τους προσκαλεί τώρα να προσεύχονται για τον επιούσιον άρτον.
Το ψωμί είναι καρπός της γης και της εργασίας των ανθρώπων. Η Γη ωστόσο δεν μπορεί να δώσει καρπούς χωρίς τον ήλιο και τη βροχή, δηλαδή χωρίς τη συνέργεια κοσμικών δυνάμεων που δεν ελέγχονται από τον άνθρωπο. Άρα ο άνθρωπος αν δεν υπερβεί τον εαυτό του και δεν ανοιχθεί στον Θεό δεν μπορεί να ζήσει αλλά ούτε και να αυτοπραγματωθεί. Οφείλει να παρακαλέσει τον Θεό για να καλύψει τόσο τις πιο απλές και απαραίτητες ανάγκες του (τον άρτον) όσο και τις πιο βαθιές (την ατέλειωτη ευτυχία).
Το «ημών» φανερώνει ότι το αίτημα αυτό γίνεται από το σύνολο των παιδιών του Θεού. «Δεν επιτρέπεται σε κανένα να σκέφτεται μόνο τον εαυτό του. Όποιος έχει ψωμί σε αφθονία προσκαλείται να το μοιράσει. Ο Ιωάννης Χρυσόστομος έλεγε ότι «κάθε μπουκιά ψωμιού με κάποιο τρόπο είναι μπουκιά που ανήκει σε όλους» (Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ, σελ. 156).
Εξάλλου όποιος παρακαλεί για ψωμί είναι φτωχός. Οι δε φτωχοί μπορούν να καταταχθούν σε δύο κατηγορίες:
1ον. Αυτοί που στερούνται τα απολύτως απαραίτητα για να ζήσουν. Αυτοί δηλαδή που δεν έχουν νερό, τροφή, ρούχα, στέγη και συνεπώς πεθαίνουν καθημερινά αφού δεν μπορούν να καλύψουν ούτε αυτές τις στοιχειώδεις ανάγκες τους. Και στην κατηγορία αυτοί δυστυχώς συγκαταλέγονται ολόκληροι λαοί και εκατομμύρια άνθρωποι!
Εδώ τίθεται το ρώτημα: τι κάνει ο Θεός γι΄αυτούς; Πολλοί από αυτούς είναι χριστιανοί και παρακαλούν τον Θεό να τους δώσει τον «επιούσιον άρτον». Γιατί δεν εισακούονται; Ερώτημα σοβαρό και δύσκολο. Τούτο αποτελεί, κατά την άποψή μου ένα μέρος του προβλήματος του πόνου και του κακού που υπάρχει στον κόσμο.
Μια από τις απαντήσεις θα ήταν ίσως η φράση του προφήτη Ησαία πώς «οι σκέψεις του Θεού δεν είναι οι δικές μας σκέψεις» (Βλ. Ησ.55,8) και ότι η άγνοιά μας για το μυστήριο του κακού και του πόνου δεν μας επιτρέπει να αμφισβητούμε τον Θεό. Σημασία έχει να αναγνωρίσουμε πως δεν ξέρουμε, πως δεν κατανοούμε, αλλά εμπιστευόμαστε την παντογνωσία και την καλοσύνη του Θεού-Πατέρα επειδή τον γνωρίσαμε, τον συναντήσαμε, και είμαστε σε στενή κοινωνία μαζί Του.
Μια δεύτερη απάντηση είναι ότι ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο ελεύθερο και ανήκει σε αυτόν η ευθύνη για την καλή ή κακή χρήση της ελευθερίας αυτής. Το κακό που μαστίζει εκατομμύρια ανθρώπων και τους αποδεκατίζει καθημερινά είναι αποτέλεσμα της ιδιοτέλειας και της αδιαφορίας των ισχυρών αυτού του κόσμου που ευθύνονται για την άδικη κατανομή των αγαθών της γης.
Όσοι πιστεύουμε στον Θεό, όσοι πιστεύουμε ότι όλοι οι άνθρωποι είμαστε παιδιά Του και αποτελούμε μια οικογένεια, οφείλουμε να αγωνιζόμαστε και να προσευχόμαστε καθημερινά, ώστε οι άνθρωποι που ορίζουν τις τύχες των λαών, να διέπονται από αγάπη και αλληλεγγύη για όλους τους συνανθρώπους τους.
2ον.Φτωχοί είναι επίσης και όσοι απαρνήθηκαν τα πρόσκαιρα μεγαλεία και τις ανέσεις του πλούτου για να αφεθούν έτσι με ριζοσπαστικό τρόπο στον Θεό και στην καλοσύνη Του. Είναι οι άνθρωποι που έμπρακτα αποδεικνύουν σε όλους εμάς τους ολιγόπιστους τη βαθιά πίστη τους στον Θεό και την έντονη παρουσία Του μέσα στον κόσμο μας. Είναι φάροι που λάμπουν, φωτίζουν και κατευθύνουν τους απλούς ανθρώπους στο δρόμο που χάραξε ο Χριστός. Οικοδομούν τη ζωή τους στον Θεό και δεν αναζητούν άλλη εξασφάλιση πέρα από αυτό. Και όταν ζητούν τον «επιούσιον άρτον» είναι απόλυτα πεπεισμένοι πως ο Θεός θα φροντίσει γι΄αυτόν.
Έτσι η έννοια της παράκλησης για τον «επιούσιον άρτον» δεν περιορίζεται μόνο στην καθημερινή διατροφή. Προϋποθέτει, καθώς είδαμε και την ριζοσπαστική ακολουθία του στενού κύκλου των μαθητών του Χριστού που απαρνήθηκαν την κατοχή σε αυτό τον κόσμο και προσκολλήθηκαν στο δρόμο που οδηγεί στα αληθινά και σταθερά πλούτη του Χριστού.
Αλλά η έννοια του άρτου στα λόγια και στις πράξεις του Ιησού έχει και άλλα βαθύτερα περιεχόμενα. Το θέμα ψωμί κατέχει περίοπτη θέση στα κηρύγματα και στη ζωή του Ιησού: αρκεί να αναφερθούμε στους πειρασμούς του Ιησού, στον πολλαπλασιασμό των άρτων, στο Μυστικό Δείπνο και στην ομιλία του με θέμα το ψωμί στο Κεφάλαιο 6 του Ιωάννη. Είναι γι΄αυτό σωστό και θα έλεγα απαραίτητο, όταν απαγγέλλουμε το «Πάτερ ημών» και ζητούμε από τον Θεό τον «επιούσιον άρτον», εκτός από το ψωμί για την επιβίωσή μας, να ζητούμε και την πνευματική μας τροφή που είναι ο Ευχαριστιακός Άρτος , και ο Λόγος του Χριστού όπως ο ίδιος ρητά μας δήλωσε: «Εγώ είμαι ο άρτος που κατέβηκε από τον ουρανό και χαρίζει τη ζωή. Όποιος φάει απ΄αυτόν τον άρτον θα ζήσει αιώνια. Και ο άρτος τον οποίο θα δώσω εγώ είναι το σώμα μου, που θα το προσφέρω για να ζήσει ο κόσμος»(….) «Το Πνεύμα του Θεού είναι αυτό που δίνει ζωή. Τα ανθρώπινα δεν ωφελούν σε τίποτα. Τα λόγια που σας είπα εγώ είναι πνεύμα και είναι ζωή» (Ιω. 6,51. 63).

Πέτρος Ανδριώτης

Παρασκευή 24 Σεπτεμβρίου 2010

Γενηθήτω το θέλημά σου, ως εν ουρανώ, και επί της γης

Η παράκληση αυτή λέει σαφώς δύο πράγματα: η θέλησή μας οφείλει να ταυτίζεται με τη θέληση του Θεού, ο δε ουρανός είναι εκεί όπου πραγματοποιείται στην εντέλεια το θέλημα του Θεού Πατέρα. Οπότε η Γη μπορεί να μετατραπεί σε Ουρανό εάν και στο βαθμό που πραγματοποιείται σε αυτήν (από τους ανθρώπους), το θέλημα του Θεού.
Στο ερώτημα τι είναι το θέλημα του Θεού και πώς μπορούμε να το εφαρμόσουμε, ο Πάπας Βενέδικτος 16ος στο γνωστό πια σε μας βιβλίο του («Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ», εκδόσεις Ψυχογιός) αναφέρει περιληπτικά τα εξής:

1ον. Ο άνθρωπος γνωρίζει το θέλημα του Θεού μέσω της συνείδησης που του έδωσε ο Θεός κατά τη δημιουργία του (τον έπλασε «κατ΄εικόνα και ομοίωση».

2ον. Στην ιστορία των ανθρώπων επήλθε συσκοτισμός της συνείδησης αυτής, η οποία αν και δεν έσβησε πλήρως, ωστόσο επικαλύφτηκε από διάφορες καταστάσεις που δυσκόλευαν τον άνθρωπο να διακρίνει το θέλημα του Θεού.
Παρενέβη τότε ο Θεός, - που από άπειρη καλοσύνη θέλει πάντα να βοηθά τους ανθρώπους,- και τους έδωσε το Δεκάλογο μέσω του Μωυσή και του λαού που επέλεξε για να σώσει την όλη την ανθρωπότητα. Ο Δεκάλογος , με την επί του όρους ομιλία του Ιησού Χριστού δεν καταργήθηκε, αλλά συμπληρώθηκε και αναπτύχθηκε για να φωτίζει τους ανθρώπους με όλο το βάθος και το μεγαλείο του.
Η επί του όρους ομιλία του Ιησού Χριστού, φανερώνει ξεκάθαρα το θέλημα του Θεού αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα πως το θέλημα αυτό «προέρχεται από το είναι Του και μας οδηγεί στην αλήθεια της ύπαρξής μας απελευθερώνοντάς μας από την αυτοκαταστροφή που προκαλεί το ψέμα»: (βλ. ίδιο σελ. 153). Θέλημα του Θεού είναι και η ίδια η ύπαρξή μας, γι΄αυτό, παρά τα εμπόδια που συναντούμε, έχουμε τη δυνατότητα να πορευτούμε στο θέλημα Του. Για το σκοπό αυτό, εκτός της συνείδησης που προαναφέραμε, με τον ερχομό του Ιησού έχουμε όχι μόνο τη γνώση του Θεού Πατέρα, αλλά και την παρουσία του Αγίου Πνεύματος μέσα μας που, αν πιστεύουμε βαθιά σε αυτήν, μπορούμε να κάνουμε ακόμα και θαύματα.

3ον. Το θέλημα του Θεού: κεντρική αποστολή του Ιησού
Στην πρόσκληση των μαθητών προς τον Ιησού να φάει κάτι, Εκείνος τους απαντά: «Δικιά μου τροφή είναι να εκτελώ το θέλημα εκείνου που με έστειλε, και να φέρω σε πέρας το έργο του» (Ιω. 4,34). Στο δε όρος των Ελαιών, ενώ αγωνιούσε ως άνθρωπος εμπρός στο μαρτύριο που θα ακολουθούσε, απευθυνόμενος προς τον Πατέρα του, λέει: "Πατέρα μου, αν είναι δυνατό, ας περάσει μακριά από μένα αυτό το ποτήρι. Αλλά όχι όπως θέλω εγώ, αλλά όπως θέλεις εσύ".
"Πατέρα μου, εάν αυτό το ποτήρι δεν μπορεί να περάσει χωρίς να το πιω, ας γίνει το θέλημά σου" (Μτ. 26,39.42).
Ο συγγραφέας της προς Εβραίους επιστολής, για να ερμηνεύσει την αγωνιώδη προσευχή του Ιησού στον κήπο των Ελαιών, επικαλείται τον Ψαλμό 39(40), λέγοντας τα εξής:
«Θυσία και προσφορά δε θέλησες,
αλλά μου ετοίμασες ένα σώμα.
Δε σου αρέσουν ολοκαυτώματα και θυσίες για αμαρτίες.
Τότε είπα: Ιδού έρχομαι,
όπως γράφει το κεφάλαιο του βιβλίου για μένα,
να εκτελέσω, Θεέ, το θέλημά σου» (Εβρ. 10,5-7 .Ψ. 39,7-9).

«Ιδού έρχομαι για να εκτελέσω το θέλημά σου». Στη φράση αυτή περιλαμβάνεται ολόκληρη η ύπαρξη του Ιησού. Σ΄αυτόν και μέσω αυτού πραγματοποιείται στην εντέλεια το θέλημα του Θεού. Ο Ιησούς είναι βαθιά και πραγματικά ο αληθινός ουρανός που αναφέραμε παραπάνω και στον οποίο εκπληρώνεται πλήρως το θέλημα του Θεού.
Ο Ιησούς προσεύχεται στον Θεό-Πατέρα του και αγωνιά πριν υποστεί το μαρτύριο του σταυρικού θανάτου. Εκφράζει ωστόσο την πλήρη διάθεσή του να εκτελέσει το θέλημα Εκείνου και όχι το δικό του. Εξάλλου αυτό είναι η τροφή του, η αποστολή του, ο πυρήνας της ύπαρξής του.
Μέσα από αυτή την αγωνιώδη προσευχή του Ιησού, καταλαβαίνουμε πως με μόνο τις δικές μας δυνάμεις, δεν μπορούμε να ακολουθήσουμε την πορεία του θελήματος του Θεού. Το δικό μας θέλημα μας σπρώχνει μακριά από το θέλημα του Θεού. Γι΄αυτό και στην Κυριακή προσευχή (που μας δίδαξε ο ίδιος ο Ιησούς) ζητούμε να γίνεται μέσα μας το θέλημα του Θεού. Ζητούμε δηλαδή να πλησιάζουμε όλο και περισσότερο τον Ιησού Χριστό, να είμαστε όλο και περισσότερο σε βαθύτερη κοινωνία μαζί του, για να μαθαίνουμε και να ακολουθούμε το δρόμο και το θέλημα του Θεού όπως μας δίδαξε με λόγια και με έργα ο ενσαρκωμένος Υιός του.

Πέτρος Ανδριώτης

Τρίτη 21 Σεπτεμβρίου 2010

Ελθέτω η βασιλεία σου

Μετά την επεξήγηση που δώσαμε στην έννοια της βασιλείας του Θεού, η παράκληση αυτή γίνεται ευκολότερα κατανοητή. Σύμφωνα με τον Πάπα Βενέδικτο 16ο, η παράκληση αυτή συνοψίζεται στα εξής σημεία (βλ. σελ. 150-152):
1ον. Το πρωτείο του Θεού
«Πρώτα απ΄όλα να επιζητείτε τη βασιλεία του Θεού και την επικράτηση του θελήματός του» (Μτ. 6,33). Με τη φράση αυτή καθορίζεται η προτεραιότητα στη στάση και στη συμπεριφορά του ανθρώπου. Ο Θεός πρέπει να έχει το πρωτείο στην ζωή του ανθρώπου. Τον παρακαλούμε να εισακούσει το αίτημα αυτό και να μας βοηθάει να εφαρμόζουμε στην καθημερινή μας ζωή τη στάση αυτή.

2ον. Η κυριαρχία του Θεού
Ζητούμε από τον Θεό να κυριαρχεί στη ζωή μας, που σημαίνει να «έλθει μέσα μας», να επικρατήσει η «βασιλεία του». Η ιστορία της προσευχής του Σολομώντα αμέσως μετά την ανάληψη της βασιλείας του, εκφράζει με θαυμαστό τρόπο το πνεύμα που πρέπει να διέπει κάθε χριστιανό. Στη δυνατότητα που του χορήγησε ο Θεός να ικανοποιήσει ένα αίτημα, ο Σολομών του ζητά: «Δώσε μου λοιπόν Κύριε, τη σοφία που χρειάζομαι για να διοικώ το λαό σου και να διακρίνω τι είναι καλό και τι κακό γι΄αυτούς, γιατί χωρίς αυτήν την ικανότητα, ποιος θα μπορούσε να κυβερνήσει αυτόν το λαό σου, τον τόσο πολυπληθή» (Γ! Βασ. 3,9). Δεν του ζητά περιουσία, τιμή, εξολόθρευση των εχθρών ή και χρόνια πολλά.. Του ζητάει κάτι πολύ ουσιαστικό: μια καρδιά που ακούει, που είναι ικανή να διακρίνει μεταξύ καλού και κακού. Όλα τα άλλα έπονται.
Αυτό ζητούμε και εμείς με το αίτημα «ελθέτω η βασιλεία σου»: μια καρδιά που να υπ-ακούει ώστε να κυριαρχεί ο Θεός και όχι εμείς.
3ον. Η βασιλεία του Θεού ταυτίζεται με το Πρόσωπο του Ιησού
Όπου υπάρχει Εκείνος, εκεί είναι και η βασιλεία του Θεού. Παρακαλούμε λοιπόν τον Θεό να ακούμε και να βρισκόμαστε σε κοινωνία με τον Ιησού Χριστό, για μεγαλύτερη και ουσιαστικότερη κοινωνία μαζί του (Γαλ. 3,28).
Ο Reinhold Schneider, συγγραφέας του βιβλίου Das Vaterunser, περιγράφει την κατάσταση αυτή με τον εξής εντυπωσιακό τρόπο: Η ζωή αυτής της βασιλείας αποτελεί τη συνέχεια της ζωής του Χριστού στους δικούς του. Στην καρδιά η οποία δεν τροφοδοτείται από τη ζωτική δύναμη του Ιησού η βασιλεία εκπνέει (…) Αντιθέτως εγκαινιάζεται στην καρδιά η οποία αγγίζεται από τη βασιλεία και μεταμορφώνεται (…) Οι ρίζες αυτού του αιώνιου δέντρου αναζητούν να διεισδύσουν σε κάθε καρδιά. Η βασιλεία είναι μία και συνίσταται αποκλειστικά από τον Κύριο, ο οποίος αποτελεί τη δύναμη και το κέντρο της ( Σελ. 31). Ο δε Παύλος αναφερόμενος στη βασιλεία του Θεού λέει τα εξής: «25Πράγματι, ο ίδιος ο Χριστός πρέπει να βασιλεύσει εωσότου θέσει όλους τους εχθρούς κάτω από τα πόδια του. 26Τελευταίος εχθρός που θα καταστραφεί, θα είναι ο θάνατος, 27αφού, όλα τα υπέταξε κάτω από τα πόδια του. 'Οταν λέει "όλα υποτάχθηκαν", είναι φανερό πως δεν συμπεριλαμβάνεται εκείνος που του τα υπέταξε όλα. 28'Οταν, λοιπόν, θα του υποταχθούν τα πάντα, τότε και αυτός ο Υιός θα υποταχθεί σε εκείνον που τα έθεσε όλα κάτω από την εξουσία του, ώστε ο Θεός να είναι τα πάντα σε όλα» (Α! Κορ. 15,25-28).

Πέτρος Ανδριώτης

Πέμπτη 2 Σεπτεμβρίου 2010

Η βασιλεία του Θεού

Προτού συνεχίσουμε τον σχολιασμό της Κυριακής Προσευχής και ειδικά της παράκλησης «ελθέτω η βασιλεία σου», θεωρώ απαραίτητο να μελετήσουμε και να εμβαθύνουμε στη φράση «βασιλεία του Θεού» αναδεικνύοντας την ύψιστη σημασία της στο κήρυγμα του Ιησού. Θα προσπαθήσω και αυτή τη φορά να εκθέσω εν συντομία τα κυριότερα σημεία του Κεφαλαίου περί βασιλείας του Θεού στο βιβλίο του Πάπα Βενέδικτου 16ου « Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ» (βλ. σελ. 63-77).
Ο Ιησούς ξεκίνησε τη δράση του με τα λόγια: «Συμπληρώθηκε» έλεγε, «ο καθορισμένος καιρός κι έφθασε η βασιλεία του Θεού. Μετανοείτε και πιστεύετε στο Ευαγγέλιο» (Μκ. 1,15). Ο Ματθαίος, περιγράφοντας συνοπτικά τη δράση του Ιησού, λέει: «Ο Ιησούς περιόδευε όλη τη Γαλιλαία. Δίδασκε στις συναγωγές τους, κήρυττε το Ευαγγέλιο της βασιλείας και γιάτρευε τους ανθρώπους από κάθε ασθένεια και κάθε αδυναμία» (Μτ. 4,23).
Η λέξη ευαγγέλιο δεν σημαίνει απλά χαρμόσυνη είδηση. Έχει ειδικό βάρος κυρίως για τους Ευαγγελιστές της εποχής εκείνης που με τον όρο Ευαγγέλιο ονομάτισαν όλο το συγγραφικό έργο τους για τη ζωή και τη δράση του Ιησού.
Ο όρος ευαγγέλιο, χρησιμοποιούνταν την εποχή εκείνη από τους Ρωμαίους αυτοκράτορες όταν εξέδιδαν μιαν αγγελία προς το λαό. Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας θεωρούνταν θεός, σωτήρας και λυτρωτής του κόσμου. Ό,τι προερχόταν από αυτόν, αποτελούσε σωτηριώδη αγγελία. Δεν ήταν απλή είδηση, αλλά συνιστούσε μεταλλαγή του κόσμου προς το καλό.
Οι Ευαγγελιστές χρησιμοποιώντας αυτό τον όρο θέλησαν να τονίσουν ότι αυτό που υπόσχονταν οι αυτοκράτορες το πραγματοποιεί ο Ιησούς Χριστός. Και τούτο δεν είναι απλή χαρμόσυνη είδηση, αλλά «δράση, δύναμη γεμάτη ενέργεια, που εισέρχεται στον κόσμο για να τον θεραπεύσει και να τον μεταμορφώσει»(βλ. Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ, σελ.64). Και τούτο αποτελεί αληθινή πραγματικότητα, αφού αναλαμβάνει δράση ο Κύριος της Ιστορίας, ο ζωντανός Θεός που θέλει και μπορεί να σώσει τον κόσμο.
Με τη φράση «βασιλεία του Θεού», καθώς ήδη αναφέραμε, ο Ιησούς εγκαινιάζει τη δημόσια δράση του. Αυτή συμπυκνώνει όλα όσα ήρθε να αναγγείλει στον κόσμο. « Η φράση «βασιλεία του Θεού», απαντά στην Καινή Διαθήκη 122 φορές. Από αυτές οι 99 συναντώνται στα τρία συνοπτικά Ευαγγέλια, και από αυτές οι 90 ανήκουν σε φράσεις του ίδιου του Ιησού» (βλ. στο ίδιο σελ 64).
Οι θεολόγοι βιβλιστές έδωσαν διάφορα περιεχόμενα στη φράση «βασιλεία του Θεού», τα οποία τις περισσότερες φορές δεν έχουν ουσιαστικές διαφορές μεταξύ τους. Πρόκειται μάλλον για ερμηνείες που συμπληρώνουν η μια την άλλη. Οι σημαντικότερες από αυτές είναι:
- Ο ίδιος ο Ιησούς είναι η βασιλεία του Θεού. Μέσω του Ιησού Χριστού, ο Θεός κατοικεί ανάμεσα στους ανθρώπους. Ο Ιησούς αποτελεί την παρουσία του Θεού στον κόσμο.
- Η βασιλεία του Θεού, με την έλευση του Ιησού, εγκαθίσταται στο εσωτερικό του ανθρώπου. Ο ίδιος ο Θεός ήρθε να κατοικήσει και να βασιλεύσει μέσα μας. Μέσα μας αναπτύσσεται η βασιλεία του Θεού και όχι όπως στα κοσμικά βασίλεια σε κάποιο γεωγραφικό χώρο.
- Η Εκκλησία είναι η επί Γης βασιλεία του Θεού, η πραγμάτωση της βασιλείας εντός της Ιστορίας.
Και οι τρεις αυτές ερμηνείες περιέχουν την αλήθεια, Αλλά θα βοηθηθούμε να κατανοήσουμε ακόμα καλύτερα το περιεχόμενο της φράσης ¨βασιλεία του Θεού, εξετάζοντας τη σημασία της στην Παλαιά Διαθήκη.
Η ιστορία της σωτηρίας, εμφανίζεται στην Παλαιά Διαθήκη να κινείται προοδευτικά από την αρχή της (δηλαδή τον Αβραάμ) προς τον Ιησού που συνιστά το πλήρωμα των καιρών. Οι ενθρονιστήριοι Ψαλμοί και οι Προφήτες δεν παύουν να διακηρύττουν μια μελλοντική ελπίδα όπου δεσπόζει η μορφή του Υιού του ανθρώπου ο οποίος θα λάβει τη βασιλεία.
Ο φράση «βασιλεία του Θεού» συναντάται στη λατρεία του Ναού της Ιερουσαλήμ και της Συναγωγής, στον Ραβινισμό, και στα χειρόγραφα του Κουμράν.
Ο πιστός Ιουδαίος προσεύχεται στον ένα και μοναδικό Θεό με όλη την καρδιά, με όλη την ψυχή και με όλες τις δυνάμεις του (Δτ. 6,14.11,13. Αρ. 15,37-41). Και η προσευχή του δεν είναι μόνο λόγος, αλλά αποδοχή της κυριαρχίας του Θεού, και ανάληψη του ζυγού της βασιλείας Του. Με την πράξη αυτή του πιστού Ισραηλίτη, εισέρχεται ο Θεός στον κόσμο και έτσι πραγματοποιείται η βασιλεία Του.
Ο Ιησούς, ως γνήσιος Ισραηλίτης δεν αναιρεί τίποτε από αυτά (Ιω. 1,47), αλλά υπερβαίνει τον Ιουδαϊσμό, αφού εκπληρώνει την εσωτερική δυναμική των επαγγελιών της Παλαιάς Διαθήκης.
Και εδώ τίθεται το ερώτημα: Ποιο είναι τα καινούργιο που έφερε ο Ιησούς στον κόσμο; Τούτο εκφράζεται στις φράσεις: «έφτασε η βασιλεία του Θεού» (Μκ. 1,15). «Αν όμως εγώ βγάζω τα δαιμόνια με το Πνεύμα του Θεού, αυτό σημαίνει πως έφτασε σ΄εσάς η βασιλεία του Θεού» (Μτ. 12,28). «Γιατί η βασιλεία του Θεού είναι ανάμεσά σας» (Λκ. 17,21). «Στα χωρία αυτά εκφράζεται μια διαδικασία ερχομού που βρίσκεται σε εξέλιξη και αφορά σε ολόκληρη την Ιστορία» (Στο ίδιο σελ. 72).
Το είδος της βασιλείας του Θεού που ευαγγελίζεται ο Ιησούς διευκρινίζεται με τις διάφορες παραβολές που φανερώνουν βασικά χαρακτηριστικά της. Η σμικρότητά της βασιλείας εκφράζεται με τον μικρότερο όλων των σπόρων που είναι ο σπόρος του σιναπιού και με το προζύμι που είναι μια μικρή μάζα σε σχέση με το σύνολο του ζυμαριού. Η εξέλιξη και η ανάπτυξη της βασιλείας εκφράζεται με τη σπορά η οποία μέσα από εμπόδια και ποικίλες δυσκολίες έχει τη δυνατότητα να ωριμάσει και να δώσει καρπό. Η βασιλεία του Θεού παρομοιάζεται ακόμα και με θησαυρό ο οποίος όταν ανακαλυφθεί κάνει τον άνθρωπο να θυσιάσει τα πάντα προκειμένου να τον αποκτήσει αφού ο θησαυρός αυτός μπορεί να του ικανοποιήσει όλες του τις προσδοκίες. Τέλος ως πανάκριβο μαργαριτάρι, η βασιλεία του Θεού υπερβαίνει σε αξία όλα τα άλλα πράγματα.
Το συμπέρασμα του συγγραφέα και Πάπα, στο Κεφάλαιο για τη βασιλεία του Θεού, είναι «ότι ο Χριστός με τη φράση αυτή υπονοούσε τον εαυτό του. Αυτός ο οποίος βρίσκεται ανάμεσά μας αποτελεί τη βασιλεία του Θεού που όμως εμείς δεν την αντιλαμβανόμαστε» (Ιω. 1,30) (βλ. σελ.74 του βιβλίου «Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ». Και είναι ήδη παρούσα η βασιλεία του Θεού, όχι μόνο με τη φυσική παρουσία του Ιησού, αλλά και με τη δράση του: διώχνει τα δαιμόνια με το Πνεύμα του Θεού.
Έτσι η καινοτομία, η ειδοποιός διαφορά, του κηρύγματος του Ιησού σε σχέση με τα κηρύγματα όλων των άλλων δασκάλων και προφητών είναι ο Ίδιος. Με την παρουσία και τη δράση του Ιησού Χριστού, εισέρχεται στην Ιστορία ο Θεός με τρόπο ολοκληρωτικά καινούργιο ενεργώντας εδώ και τώρα.
Όλα φωτίζονται μετά το ξεκαθάρισμα του νοήματος της βασιλείας του Θεού. Καταλαβαίνουμε τι σημαίνει: τώρα είναι ο καιρός της εκπλήρωσης (Μκ. 1,15), καιρός μετάνοιας και επιστροφής, καιρός χαράς και ευφροσύνης, αφού στο Πρόσωπο του Ιησού Χριστού ο Θεός μας πλησιάζει, μας συναναστρέφεται. Μέσα από το Χριστό, τώρα ο Θεός ενεργεί, κυριαρχεί και βασιλεύει, αλλά με τρόπο θεϊκό και απεριόριστα, χωρίς όρια, ως το τέλος (Ιω. 13,1), μέχρι το Σταυρό.

Πέτρος Ανδριώτης