Προτού συνεχίσουμε τον σχολιασμό της Κυριακής Προσευχής και ειδικά της παράκλησης «ελθέτω η βασιλεία σου», θεωρώ απαραίτητο να μελετήσουμε και να εμβαθύνουμε στη φράση «βασιλεία του Θεού» αναδεικνύοντας την ύψιστη σημασία της στο κήρυγμα του Ιησού. Θα προσπαθήσω και αυτή τη φορά να εκθέσω εν συντομία τα κυριότερα σημεία του Κεφαλαίου περί βασιλείας του Θεού στο βιβλίο του Πάπα Βενέδικτου 16ου « Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ» (βλ. σελ. 63-77).
Ο Ιησούς ξεκίνησε τη δράση του με τα λόγια: «Συμπληρώθηκε» έλεγε, «ο καθορισμένος καιρός κι έφθασε η βασιλεία του Θεού. Μετανοείτε και πιστεύετε στο Ευαγγέλιο» (Μκ. 1,15). Ο Ματθαίος, περιγράφοντας συνοπτικά τη δράση του Ιησού, λέει: «Ο Ιησούς περιόδευε όλη τη Γαλιλαία. Δίδασκε στις συναγωγές τους, κήρυττε το Ευαγγέλιο της βασιλείας και γιάτρευε τους ανθρώπους από κάθε ασθένεια και κάθε αδυναμία» (Μτ. 4,23).
Η λέξη ευαγγέλιο δεν σημαίνει απλά χαρμόσυνη είδηση. Έχει ειδικό βάρος κυρίως για τους Ευαγγελιστές της εποχής εκείνης που με τον όρο Ευαγγέλιο ονομάτισαν όλο το συγγραφικό έργο τους για τη ζωή και τη δράση του Ιησού.
Ο όρος ευαγγέλιο, χρησιμοποιούνταν την εποχή εκείνη από τους Ρωμαίους αυτοκράτορες όταν εξέδιδαν μιαν αγγελία προς το λαό. Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας θεωρούνταν θεός, σωτήρας και λυτρωτής του κόσμου. Ό,τι προερχόταν από αυτόν, αποτελούσε σωτηριώδη αγγελία. Δεν ήταν απλή είδηση, αλλά συνιστούσε μεταλλαγή του κόσμου προς το καλό.
Οι Ευαγγελιστές χρησιμοποιώντας αυτό τον όρο θέλησαν να τονίσουν ότι αυτό που υπόσχονταν οι αυτοκράτορες το πραγματοποιεί ο Ιησούς Χριστός. Και τούτο δεν είναι απλή χαρμόσυνη είδηση, αλλά «δράση, δύναμη γεμάτη ενέργεια, που εισέρχεται στον κόσμο για να τον θεραπεύσει και να τον μεταμορφώσει»(βλ. Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ, σελ.64). Και τούτο αποτελεί αληθινή πραγματικότητα, αφού αναλαμβάνει δράση ο Κύριος της Ιστορίας, ο ζωντανός Θεός που θέλει και μπορεί να σώσει τον κόσμο.
Με τη φράση «βασιλεία του Θεού», καθώς ήδη αναφέραμε, ο Ιησούς εγκαινιάζει τη δημόσια δράση του. Αυτή συμπυκνώνει όλα όσα ήρθε να αναγγείλει στον κόσμο. « Η φράση «βασιλεία του Θεού», απαντά στην Καινή Διαθήκη 122 φορές. Από αυτές οι 99 συναντώνται στα τρία συνοπτικά Ευαγγέλια, και από αυτές οι 90 ανήκουν σε φράσεις του ίδιου του Ιησού» (βλ. στο ίδιο σελ 64).
Οι θεολόγοι βιβλιστές έδωσαν διάφορα περιεχόμενα στη φράση «βασιλεία του Θεού», τα οποία τις περισσότερες φορές δεν έχουν ουσιαστικές διαφορές μεταξύ τους. Πρόκειται μάλλον για ερμηνείες που συμπληρώνουν η μια την άλλη. Οι σημαντικότερες από αυτές είναι:
- Ο ίδιος ο Ιησούς είναι η βασιλεία του Θεού. Μέσω του Ιησού Χριστού, ο Θεός κατοικεί ανάμεσα στους ανθρώπους. Ο Ιησούς αποτελεί την παρουσία του Θεού στον κόσμο.
- Η βασιλεία του Θεού, με την έλευση του Ιησού, εγκαθίσταται στο εσωτερικό του ανθρώπου. Ο ίδιος ο Θεός ήρθε να κατοικήσει και να βασιλεύσει μέσα μας. Μέσα μας αναπτύσσεται η βασιλεία του Θεού και όχι όπως στα κοσμικά βασίλεια σε κάποιο γεωγραφικό χώρο.
- Η Εκκλησία είναι η επί Γης βασιλεία του Θεού, η πραγμάτωση της βασιλείας εντός της Ιστορίας.
Και οι τρεις αυτές ερμηνείες περιέχουν την αλήθεια, Αλλά θα βοηθηθούμε να κατανοήσουμε ακόμα καλύτερα το περιεχόμενο της φράσης ¨βασιλεία του Θεού, εξετάζοντας τη σημασία της στην Παλαιά Διαθήκη.
Η ιστορία της σωτηρίας, εμφανίζεται στην Παλαιά Διαθήκη να κινείται προοδευτικά από την αρχή της (δηλαδή τον Αβραάμ) προς τον Ιησού που συνιστά το πλήρωμα των καιρών. Οι ενθρονιστήριοι Ψαλμοί και οι Προφήτες δεν παύουν να διακηρύττουν μια μελλοντική ελπίδα όπου δεσπόζει η μορφή του Υιού του ανθρώπου ο οποίος θα λάβει τη βασιλεία.
Ο φράση «βασιλεία του Θεού» συναντάται στη λατρεία του Ναού της Ιερουσαλήμ και της Συναγωγής, στον Ραβινισμό, και στα χειρόγραφα του Κουμράν.
Ο πιστός Ιουδαίος προσεύχεται στον ένα και μοναδικό Θεό με όλη την καρδιά, με όλη την ψυχή και με όλες τις δυνάμεις του (Δτ. 6,14.11,13. Αρ. 15,37-41). Και η προσευχή του δεν είναι μόνο λόγος, αλλά αποδοχή της κυριαρχίας του Θεού, και ανάληψη του ζυγού της βασιλείας Του. Με την πράξη αυτή του πιστού Ισραηλίτη, εισέρχεται ο Θεός στον κόσμο και έτσι πραγματοποιείται η βασιλεία Του.
Ο Ιησούς, ως γνήσιος Ισραηλίτης δεν αναιρεί τίποτε από αυτά (Ιω. 1,47), αλλά υπερβαίνει τον Ιουδαϊσμό, αφού εκπληρώνει την εσωτερική δυναμική των επαγγελιών της Παλαιάς Διαθήκης.
Και εδώ τίθεται το ερώτημα: Ποιο είναι τα καινούργιο που έφερε ο Ιησούς στον κόσμο; Τούτο εκφράζεται στις φράσεις: «έφτασε η βασιλεία του Θεού» (Μκ. 1,15). «Αν όμως εγώ βγάζω τα δαιμόνια με το Πνεύμα του Θεού, αυτό σημαίνει πως έφτασε σ΄εσάς η βασιλεία του Θεού» (Μτ. 12,28). «Γιατί η βασιλεία του Θεού είναι ανάμεσά σας» (Λκ. 17,21). «Στα χωρία αυτά εκφράζεται μια διαδικασία ερχομού που βρίσκεται σε εξέλιξη και αφορά σε ολόκληρη την Ιστορία» (Στο ίδιο σελ. 72).
Το είδος της βασιλείας του Θεού που ευαγγελίζεται ο Ιησούς διευκρινίζεται με τις διάφορες παραβολές που φανερώνουν βασικά χαρακτηριστικά της. Η σμικρότητά της βασιλείας εκφράζεται με τον μικρότερο όλων των σπόρων που είναι ο σπόρος του σιναπιού και με το προζύμι που είναι μια μικρή μάζα σε σχέση με το σύνολο του ζυμαριού. Η εξέλιξη και η ανάπτυξη της βασιλείας εκφράζεται με τη σπορά η οποία μέσα από εμπόδια και ποικίλες δυσκολίες έχει τη δυνατότητα να ωριμάσει και να δώσει καρπό. Η βασιλεία του Θεού παρομοιάζεται ακόμα και με θησαυρό ο οποίος όταν ανακαλυφθεί κάνει τον άνθρωπο να θυσιάσει τα πάντα προκειμένου να τον αποκτήσει αφού ο θησαυρός αυτός μπορεί να του ικανοποιήσει όλες του τις προσδοκίες. Τέλος ως πανάκριβο μαργαριτάρι, η βασιλεία του Θεού υπερβαίνει σε αξία όλα τα άλλα πράγματα.
Το συμπέρασμα του συγγραφέα και Πάπα, στο Κεφάλαιο για τη βασιλεία του Θεού, είναι «ότι ο Χριστός με τη φράση αυτή υπονοούσε τον εαυτό του. Αυτός ο οποίος βρίσκεται ανάμεσά μας αποτελεί τη βασιλεία του Θεού που όμως εμείς δεν την αντιλαμβανόμαστε» (Ιω. 1,30) (βλ. σελ.74 του βιβλίου «Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ». Και είναι ήδη παρούσα η βασιλεία του Θεού, όχι μόνο με τη φυσική παρουσία του Ιησού, αλλά και με τη δράση του: διώχνει τα δαιμόνια με το Πνεύμα του Θεού.
Έτσι η καινοτομία, η ειδοποιός διαφορά, του κηρύγματος του Ιησού σε σχέση με τα κηρύγματα όλων των άλλων δασκάλων και προφητών είναι ο Ίδιος. Με την παρουσία και τη δράση του Ιησού Χριστού, εισέρχεται στην Ιστορία ο Θεός με τρόπο ολοκληρωτικά καινούργιο ενεργώντας εδώ και τώρα.
Όλα φωτίζονται μετά το ξεκαθάρισμα του νοήματος της βασιλείας του Θεού. Καταλαβαίνουμε τι σημαίνει: τώρα είναι ο καιρός της εκπλήρωσης (Μκ. 1,15), καιρός μετάνοιας και επιστροφής, καιρός χαράς και ευφροσύνης, αφού στο Πρόσωπο του Ιησού Χριστού ο Θεός μας πλησιάζει, μας συναναστρέφεται. Μέσα από το Χριστό, τώρα ο Θεός ενεργεί, κυριαρχεί και βασιλεύει, αλλά με τρόπο θεϊκό και απεριόριστα, χωρίς όρια, ως το τέλος (Ιω. 13,1), μέχρι το Σταυρό.
Πέτρος Ανδριώτης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου