Η ζωή κάθε ανθρώπου σημαδεύεται από σωρεία πράξεων ενάντια στην αλήθεια του Θεού και του εαυτού του. Οι κακές αυτές πράξεις τον απομακρύνουν από τον Θεό και τα αδέλφια του, τους συνανθρώπους και δημιουργούν ενοχές στη συνείδησή του. Έτσι βρίσκεται διαρκώς με χρέη και οφειλές και αναζητεί τρόπους για να επανορθώσει το κακό που προξένησε και να συμφιλιωθεί με όσους έβλαψε.
Η τάση των ανθρώπων είναι να ανταποδίδουν το κακό που υφίστανται και έτσι, με την εκδίκηση και την αντεκδίκηση δημιουργείται μια αλυσίδα που αναπτύσσεται διαρκώς και δεν έχει διέξοδο.
Ο Ιησούς Χριστός, με τη σημερινή παράκληση μας λέει: η αλυσίδα του κακού μπορεί να σπάσει, να υπερνικηθούν οι ενοχές και να γεφυρωθούν τα χάσματα στις σχέσεις με τον Θεό και τους ανθρώπους μόνο με τη συγχώρηση.
Όλο το Ευαγγέλιο διαπερνάται από αυτό το μήνυμα. Ερμηνεύοντας και συμπληρώνοντας την Πέμπτη εντολή του Δεκαλόγου (μη φονεύσεις), ο Ιησούς μας λέει: «Εάν, λοιπόν, προσφέρεις στο θυσιαστήριο το δώρο σου και εκεί θυμηθείς ότι ο αδελφός σου έχει κάτι εναντίον σου, άφησε εκεί το δώρο σου, μπροστά στο θυσιαστήριο, και πήγαινε πρώτα να συμφιλιωθείς με τον αδελφό σου, και τότε έλα και πρόσφερε το δώρο σου»( Μτ. 5,23-24). Με άλλα λόγια ορθή λατρεία του Θεού χωρίς προηγούμενη συμφιλίωση με τον Θεό και τον πλησίον, δεν μπορεί να υπάρξει.
Κάθε προσφορά προϋποθέτει συμφιλίωση και βαθιά αγάπη. Επ΄αυτού αναφέρω ενδεικτικά κάποια από τα σημαντικότερα έργα και λόγια του Θεού:
- Ήρθε σ΄εμάς με τη μορφή ανθρώπου για να μας δώσει τη δυνατότητα να συμφιλιωθούμε μαζί Του και μεταξύ μας.
- Κατά το Μυστικό Δείπνο και προτού μας χαρίσει το δώρο της Θείας Ευχαριστίας, φανέρωσε τα βαθιά αισθήματα αγάπης προς τους μαθητές του πλένοντας τα πόδια τους.
- Με την παραβολή του άσπλαχνου δούλου, που του χάρισαν ένα υπέρογκο ποσό χρημάτων αλλά εκείνος αρνήθηκε να χαρίσει ένα ευτελέστατο ποσό σε ένα φτωχό χρεοφειλέτη του, ο Ιησούς Χριστός μας έστειλε ξεκάθαρο μήνυμα καλοσύνης και συγχώρησης.
Αλλά τι σημαίνει συγχώρηση; Τι συνεπάγεται αυτή η διαδικασία; Η ενοχή προϋποθέτει μια πραγματικότητα, μια αντικειμενική δύναμη η οποία έχει σκορπίσει καταστροφή. Η καταστροφή αυτή πρέπει να υπερνικηθεί. Γι΄αυτό η συγχώρηση είναι κάτι περισσότερο από άγνοια ή απλή λησμοσύνη.
Η συγχώρηση κοστίζει πρώτα σ΄αυτόν που συγχωράει. Πρέπει να υπερνικηθεί το κακό που του έγινε, και να το σβήσει μέσα του σε μια διαδικασία μεταμόρφωσης και αυτοανακαίνισης ώστε να αποδεχτεί και πάλι τον άλλο, τον ένοχο. Εδώ ο νους μας πάει στο μυστήριο του Σταυρού του Χριστού. Ο αγιασμός και η βαθιά θεραπεία των ανθρώπων κόστισε το θάνατο του Υιού του Θεού (βλ. Ιωσήφ Ratzinger, Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ, σελ. 162).
Η αλήθεια αυτή, αν και βρίσκεται στον πυρήνα της χριστιανικής πίστης, δεν κατέχει σήμερα στην σκέψη των χριστιανών τη θέση που της αρμόζει. Και πρόκειται για μια αλήθεια που οι προφήτες και ειδικά ο Ησαΐας, είχαν προαναγγείλει με σαφήνεια και με εντυπωσιακές λεπτομέρειες. Πράγματι, περιγράφοντας τα πάθη του δούλου του Θεού, δηλαδή του Ιησού, ο Ησαΐας έγραφε: «Αυτός στ΄ αλήθεια σήκωσε επάνω του τις ασθένειές μας, και τους πόνους μας εκείνος βάσταξε κι εμείς τον θεωρήσαμε πληγωμένο, χτυπημένο από το Θεό και ταπεινωμένο. Εκείνος όμως τραυματίστηκε για τις ανομίες μας, συντρίφτηκε εξαιτίας των κακουργημάτων μας. Η διαπαιδαγώγηση που έφερε την ειρήνη μας ήταν επάνω του, χάρη στις πληγές του εμείς θεραπευτήκαμε. Όλοι εμείς πλανηθήκαμε σαν πρόβατα, ο καθένας παρεξέκλινε στο δικό του δρόμο και ο Κύριος έθεσε επάνω του την ανομία όλων μας» (Ησ.53,4-6).
Έτσι η παράκληση που μελετάμε επικεντρώνεται και αυτή στο πρόσωπο του Χριστού. Παρακαλούμε τον Θεό να είμαστε σε κοινωνία με τον Ιησού Χριστό, ώστε να αντλούμε από Αυτόν τη δύναμη να συγχωρούμε όπως συγχώρησε Εκείνος αυτούς που τον σταύρωσαν: «Πατέρα, συγχώρησέ τους, δεν ξέρουν τι κάνουν» (Λκ. 23,34).
Η ενοχή μπορεί να υπερνικηθεί μόνο με την ανάλωση της καρδιάς και της ύπαρξής μας ολόκληρης. Τούτο όμως δεν μπορεί να γίνει παρά μόνο μέσω της κοινωνίας με Εκείνον που σήκωσε το βάρος όλης της ενοχής ων ανθρώπων.
Συνοπτικά μπορούμε να πούμε πως η αίτηση του «Πάτερ ημών» που εξετάζουμε, «μας υπενθυμίζει Αυτόν στον οποίο η συγχώρηση κόστισε την κάθοδο στην κακουχία της ανθρώπινης ύπαρξης και το θάνατο στο Σταυρό. Γι΄αυτό μας καλεί καταρχάς σε ευγνωμοσύνη και μας προσκαλεί με Αυτόν (τον Ιησού Χριστό) σε υπερνίκηση του κακού μέσω της αγάπης (βλ. ίδιο. Σελ. 163).
Πέτρος Ανδριώτης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου